Fake News: het dodelijkste virus dat er is

Picture of By Jorrit Hoekstra

By Jorrit Hoekstra

[mks_dropcap style=”letter” size=”48″ bg_color=”#ffffff” txt_color=”#000000″]H[/mks_dropcap]et was ondertussen alweer een tijdje geleden, maar eind 2019 en de eerste maanden van 2020 is er dan toch weer sprake van een Bedreiging voor de hele Wereld™. Ditmaal het in China opgedoken Coronavirus, waarvan de experts ons vertellen dat het slechts een kwestie van tijd is voor iedereen ziek wordt, terwijl er nog geen vaccin is gevonden. Lang verhaal kort: we gaan dood. Alweer. Net zoals we in 2012 (einde van de wereld), 2014 (Ebola) en de hele periode 2016 tot heden (Trumps ruziet met Jan en alleman) ook het loodje zouden leggen. Echter, getuige het feit dat ik hier nog steeds dit artikel kan typen, blijkt dat deze voorgaande wereldrampen toevalligerwijs allemaal nét langs mij heen zijn gegaan. Joepie.

Ben ik dan een regelrechte afstammeling van David Dunn/Bruce Willis in de film Unbreakable, waarin de hoofdpersoon als enige een treinongeluk overleeft en zo meerdere levensbedreigende evenementen weet mee te maken zonder al te veel schade? Ik betwijfel het. Maar hoe is het dan toch mogelijk dat ik, samen met nog zo’n 6.000.000.000 anderen op de wereld, toch altijd de dodendans ontspring? Mijn onderbuik denkt het antwoord te weten: de rampen worden overdreven en het verslag over de mogelijke gevolgen barst van het zogenaamde fake news. En niet alleen ik, maar honderden wetenschappers verspreid tot in de puntjes van de Aarde zijn het eens met mijn onderbuik. 

Coronavirus
Het is niet anders bij het Coronavirus, in de volksmond ook wel COVID-19 genoemd. Daar zijn al sinds dag 1 twijfels, omdat China volgens het Westen, aangevoerd door Amerika, heeft gelogen over het aantal geïnfecteerden. Op het moment van typen zijn er wereldwijd om en nabij 80.000 mensen besmet, maar volgens de altijd nuchtere Amerikanen loopt dit aantal al ‘in de miljoenen’. Ook Noord-Korea en Iran zouden niet helemaal eerlijk zijn geweest over hun cijfers. Niet dat Amerika cijfers heeft die wél kloppen, maar eerdere ervaringen zijn volgens het Witte Huis genoeg reden om alles wat vanuit Azië wordt doorgespeeld te beschouwen als good old quatsch.

Maar ook op kleine(re) schaal is het misinformatie dat de klok slaat. In Nederland kwam het nieuws naar buiten dat mondkapjes bij de (online) drogisterijen als Etos, Kruidvat en Bol volledig uitverkocht waren, maar een simpel bezoek aan de website wijst toch anders uit: wie nu mondkapjes besteld, heeft ze dinsdag nog in huis. Het is dit soort fake news dat voor verwarring zorgt en ook de berichtgeving frustreert. Zelfs gerespecteerde media als The Guardian gingen in de fout: door twee onderzoeken als één te presenteren, leek het virus zich supersnel te verspreiden over de hele wereld. Alleen bleek deze verspreiding niet waar te zijn: het was simpelweg de route van vliegtuigen over de gehele wereld. Over appels en peren gesproken.

Factchecker
In de strijd tegen dit nepnieuws nemen de nieuwe mediagiganten het voortouw: Facebook, Google en Apple hebben, in samenspraak met het WHO (World Health Organization), afgesproken meer te gaan controleren op fake news. Hiervoor worden speciale mensen ingehuurd binnen een technologiebedrijf of wordt de taak helemaal uitbesteed aan andere bedrijven. Ook is er nog altijd factcheck.org, een licht in donkere dagen, waaruit al snel bleek dat het eten van gekookte knoflook of het drinken van bleek geen effect heeft op de genezing van het virus. Een gewaarschuwd mens telt voor twee.

Van een vergaan van de wereld is nog lang geen sprake.

Maar de officiële cijfers zijn, voor zover betrouwbaar, al eng genoeg. Met besmettingen in Azië, Amerika, Afrika, Europa en Oceanië zijn inmiddels bijna overal meldingen gemaakt van Corona. In veel landen zijn ook al doden gevallen en een vaccin is nog lang niet gevonden. Daarnaast is óók nog onduidelijk hoe het virus zich uitbreidt en wanneer het toeslaat. Maar van een vergaan van de wereld is nog lang geen sprake. Hoewel er nog niks concreets is, is er al wel in kaart gebracht wat de infectieratio is en hoe mensen zich preventief kunnen beschermen tegen contaminatie.

Terwijl het virus op zichzelf al gevaarlijk genoeg is, doet het nepnieuws omtrent de verspreiding, incubatie en gevolgen voorkomen alsof we ons al kunnen voorbereiden op pijnlijke jaren waarin we het beste geïsoleerd in een bunker kunnen zitten. Zo snel zal dat niet gaan, maar het kwalijke is wel dat het niet de eerste keer dat de paniek erger wordt dankzij chaos in de berichtgeving. Ook in de toekomst zal hier wat aan gedaan moeten worden, om zo een betere situatie omtrent een gevaar te creëren en mensen sneller gerust te stellen, in plaats van onnodig veel commotie te maken.


Cover: geralt

Join Our Newsletter

New on Medium

Follow us

Google Workspace Google Workspace prijzen Google Workspace migratie Google Workspace Google Workspace