[mks_dropcap style=”letter” size=”48″ bg_color=”#ffffff” txt_color=”#000000″]O[/mks_dropcap]ntwikkelingsorganisaties liggen onder vuur. Ongetwijfeld heb je iets voorbij zien komen over de misstanden die plaats hebben gevonden in de ontwikkelingssector. De sector is kwetsbaar, maar heeft dit voor een deel aan zichzelf te wijten. Door het beeld dat zowel de media als NGO’s delen met de wereld, worden mensen gevoed met het beeld van voortdurende en eindeloze ellende. Aan de ene kant logisch, want journalisten willen nieuwsfeiten geven en misstanden aan de kaak stellen. Toch kunnen NGO’s hun successen en cijfers meer delen met de wereld dan dat ze op dit moment doen. Zo krijgen mensen te horen en te zien dat ontwikkelingssamenwerking zoveel goeds brengt. Wist jij bijvoorbeeld al dat de armoede wereldwijd het afgelopen decennia meer dan gehalveerd is?

De media
De beeldvorming van ontwikkelingssamenwerking is een onderwerp dat al jaren een belangrijke rol bekleed binnen de sector. Het beeld dat mensen van ontwikkelingsorganisaties hebben, is het beeld dat de media en ontwikkelingsorganisaties zelf naar buiten brengen. Een heel groot deel van onze kennis en ideeën over ontwikkelingslanden en hun bewoners krijgen we via media zoals televisie, internet of de krant. Journalisten zijn kritisch en willen echt nieuws brengen.

Hierdoor berichten ze vaker op een negatieve manier over ontwikkelingssamenwerking dan dat ze positief nieuws naar buiten brengen over vooruitgang en successen. Kranten berichten bijvoorbeeld vier keer zo vaak over problemen dan over positieve ontwikkelingen. De uitspraak ‘goed nieuws is geen nieuws’ hoor je dan ook wel eens voorbij komen.

Beelden met hongerbuikjes zorgen op de korte termijn voor inkomsten, maar op de lange termijn voedt dit cynisme en geefmoeheid

Campagnes en advertenties
Het beeld dat de media overbrengen van ontwikkelingsorganisaties wordt voor een groot deel ook gevoed door eigen fondsenwervende campagnes en advertenties van de ontwikkelingsorganisaties zelf. Mede hierdoor springt voor veel mensen de gedachte van zielige kinderen met hongerbuikjes in Afrika toch vaak omhoog als ze aan Afrika of ontwikkelingssamenwerking denken. Ontwikkelingsorganisaties belichten met ellendige beelden de nood van problemen, maar werken tevens mee aan een beeld van ontwikkelingssamenwerking van pure misère en passiviteit.

Zo spelen beelden met hongerbuikjes in op de emotie van mensen en zorgt dit op korte termijn voor inkomsten. Maar door het gebrek aan context, discussie en nuance voedt dit op langere termijn het cynisme en de geefmoeheid van het bredere publiek. Hetgeen uiteindelijk gevolgen heeft voor het draagvlak. Het probleem is dus dat er aan de ene kant geld in het laatje moet komen, maar aan de andere kant door deze ongenuanceerde communicatieproblematiek ontstaat. Toch moet de sector gaan nadenken over deze gevolgen op lange termijn.

We worden dus gevoed met het idee dat armoede en ellende voortduurt en dat ons geld helemaal geen verschil maakt. Dit blijkt ook uit recent onderzoek van Motivaction en World’s Best News, dat laat zien dat slechts 14 procent van de Nederlanders weet dat extreme armoede de afgelopen jaren is gedaald. Een derde denkt zelfs dat het erger is geworden.

Framing
Het gebruik van framing is een bekend fenomeen binnen de ontwikkelingssector. Met een frame kun je als organisatie of medium bepalen hoe een bepaald onderwerp belicht wordt. In de ontwikkelingssector wordt er bijvoorbeeld gebruik gemaakt van de volgende frames:

• Het slachtofferframe, waarin lijden centraal staat;
• Het sociaal rechtvaardigheidsframe, waarin onrecht en ongelijkheid centraal staan;
• Het vooruitgangsframe, waarin armoede beschouwd wordt als een achterblijvende ontwikkeling;
• Het onze schuld-frame, waarin naar voren komt dat wij zelf de ongelijkheid in stand hebben gebracht;
• Het global village-frame, waarin naar voren komt dat we samen een verantwoordelijkheid hebben om problemen aan te pakken. 

De sector is ontzettend kwetsbaar op dit moment, maar als ontwikkelingsorganisaties hun successen niet meer gaan delen, blijven ze kwetsbaar voor imagoverlies

Hoewel het sociaal rechtvaardigheidsframe steeds vaker wordt gebruikt door ontwikkelingsorganisaties, is er nog een hele stap te zetten. Als ontwikkelingsorganisaties de betrokkenheid van hun publiek willen vergroten, moet er iets veranderen in de beeldvorming van ontwikkelingssamenwerking. De sector is ontzettend kwetsbaar op dit moment, maar als ontwikkelingsorganisaties hun successen niet meer gaan delen, blijven ze kwetsbaar voor imagoverlies na incidenten als bij Oxfam.

Meer weten over de beeldvorming van ontwikkelingssamenwerking en welke initiatieven er zijn om deze beeldvorming te verbeteren? Check dan initiatieven als ID leaks en World’s Best News.

Cover: Free-Photos